KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY TRÚC ĐẠI (TRE MOSO)
Cây Trúc Đại (tre Moso) là loại cây trúc lớn có thân đẹp, nhiều măng rất thích hợp với trồng lấy măng và tạo cảnh quan du lịch. Hiện nay, cây trúc Moso được trồng từ cây con, nhân giống hiệu quả bằng phương pháp ươm hạt. Bài viết dưới đây chúng tôi chia sẻ kiến thức về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây trúc Moso đạt hiệu quả cao nhất từ các kỹ sư lâm nghiệp đầu ngành của nước ta.
Điều kiện trồng cây Trúc Đại (tre Moso):
+ Khí hậu và độ cao: Trúc Moso sinh trưởng tại những vùng có nhiệt độ trung bình 15 - 300C, lượng mưa trung bình 1200 - 2000mm, phân bố đều. Nhiệt độ không khí vượt quá 350C trúc Moso ngừng sinh trưởng. Độ cao trồng tốt nhất ở miền bắc Việt Nam là từ 500 - 600m trở lên, miền Trung - Tây Nguyên 800m trở lên. Trúc Moso trồng ở vùng Nam sông Trường Giang (Trung Quốc) nhiệt độ cực đại 39 - 410C.
+ Đất trồng: Đất trồng trúc Moso có tầng dày 0,5m trở lên, tốt nhất là đất có tầng dày trên 1m (là giới hạn phân bố thân ngầm). Đất thích hợp với trồng tre Moso là loại đất giàu mùn, thoát nước tốt và đủ ẩm. Có thể trồng cây trên đất thịt nhẹ đến trung bình, lẫn ít đá tảng. Đất sét chặt hoặc hàm lượng cát quá cao, đất ngậm nước kém không phù hợp với trúc Moso.
Chọn giống cây Trúc Đại (tre Moso):
Cây giống tre Moso ươm bầu: Cây giống 1 năm tuổi có chiều cao 20 - 30cm, đường kính thân ngầm 0,2cm. Trồng tốt nhất cây 2 năm tuổi mọc thành cụm, mỗi cụm 5 - 7 cây, chiều cao từ 50 - 150cm, đường kính thân ngầm 0,4 - 1cm.
.jpg "Cây Trúc Moso giống 2 năm tuổi")
CÂY TRÚC MOSO GIỐNG 2 NĂM TUỔI
Cây giống tre Moso giâm ủ ngoài đất: Giống cây tre Moso còn nhỏ rất chậm lớn, để có bộ rễ khỏe, thân ngầm phát triển rộng nên ươm mầm cây trực tiếp ra đất. Khi cây đạt 18 - 24 tháng tuổi, mỗi cụm 6 - 10 cây, chiều cao từ 1 - 2m, đường kính thân ngầm 0,5 - 1cm thì đánh cây đi trồng.
Khi đánh cây cần lưu ý: Đánh cả cụm và tránh làm tổn thương cơ giới với thân ngầm. Nếu tách cụm thì tăng được số lượng cây giống nhưng tỉ lệ sống không cao. Để đánh tránh làm ảnh hưởng đến thân ngầm, trước khi đánh cây tưới nước thật đẫm rồi dùng tay lắc cả cụm lên.
Cây giống cần được cắt ngọn và tỉa bớt 2/3 số lá, rồi hồ rễ cẩn thận. Đóng gói giữ ẩm, tưới nước thường xuyên để khi vận chuyển cây không bị héo do thiếu nước hoặc nhiệt độ cao.
Thời vụ, phương thức và mật độ trồng Trúc Đại (tre Moso):
+ Thời vụ trồng: Thời vụ trồng tốt nhất từ tháng 12 - 2 vào thời tiết mưa phùn khi cây ngừng sinh trưởng. Vùng mùa xuân không có mưa phùn như Tây Bắc thì phải trồng sớm hơn. Nên trồng những ngày trời râm mát hoặc có mưa nhỏ, trồng vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
+ Phương thức trồng: trồng thuần loài(thâm canh) hoặc trồng hỗn giao, xen canh.
+ Mật độ trồng: Trồng thuần loài mật độ 3 x 3m, trồng 1111 cây/ha trên đất có độ dốc dưới 30 độ. Vùng núi dốc trên 30 độ ta nên trồng mật độ 4 x 5m hoặc 5 x 5m, tương ứng 500 cây/ha và 400 cây/ha. Nếu có sẵn giống và không có nhu cầu trồng xen cây lương thực ngắn ngày vào giữa những khóm trúc thì có thể trồng với mật độ 2 x 3m tương ứng với 1666 cây/ha. Trong trường hợp trồng dày đất phải nhiều mùn và chăm sóc thâm canh tốt.
Kỹ thuật trồng cây Trúc Đại (tre Moso):
+ Xử lí thực bì trước khi trồng: phát dọn sạch thực bì quanh hố trồng, đất có thảm cỏ chỉ cần xới xung quanh và đào hố. Nếu là đất rừng sau khai thác cần phát dọn sạch thực bì, dọn cành lá cây và trồng theo đường băng vòng quanh sườn đồi.
+ Đào hố và bón phân: Trúc Moso là loài sinh trưởng bằng thân ngầm nên đào hố hình chữ nhật có cạnh dài song song với đường đồng mức và có kích thước dài 60 - 70cm, rộng 30 - 40cm, sâu 30 - 40cm. Hố đào vào vụ thu đông, lớp đất mặt để riêng. Mỗi hố trộn 0,2kg NPK + 5 - 10kg phân chuồng hoai mục với lớp đất mặt, lấp xuống hố trước khi trồng 7 - 10 ngày.
+ Trồng cây trúc Moso: Đặt cây xuống hố đã đào và lấp trước 1/2 sao cho thân ngầm dàn trải thoải mái theo chiều dài hố đào. Sau đó, lấp đất nhỏ và nèn chặt đất sao cho gốc cây giống và thân ngầm ở sâu dưới lớp đất từ 25 - 30cm. Chú ý nèn đất nhẹ nhàng để không làm tổn thương đến mầm măng trên thân ngầm. Ở những nơi có gió nhiều phải đóng cọc, buộc dây cố định giữ không cho lay gốc cây. Phủ rơm rạ tưới ẩm nếu gặp thời tiết nắng nóng, tháo nước đọng ở hố nếu bị úng ngập do mưa nhiều. Chú ý tận dụng thời tiết mát mẻ có mưa để trồng nhằm đạt tỉ lệ sống cao. Có biện pháp phòng chống gia súc, gia cầm phá hoại.
Đối với rừng trồng thuần loài ta nên trồng xen canh các cây ngắn ngày (sắn, khoai, nghệ, gừng, đậu, đỗ...) để che bóng, giữ ẩm cho cây. Vừa có thêm thu nhập trong năm đầu, vừa chống xói mòn, rửa trôi đất.
Kỹ thuật chăm sóc cây Trúc Đại (tre Moso):
Sau khi trồng 1 tháng ta nên kiểm tra tỉ lệ sống của cây tre Moso, trồng dặm lại những cây bị chết. Đảm bảo tỉ lệ cây tre Moso được duy trì trong vườn đạt trên 95%.
- Bón phân cho cây trúc Moso: Sau khi trồng khoảng 3 - 4 tháng ta tiến hành bón phân, vun gốc cho cây. Lượng phân bón 0,2kg NPK/gốc, kiểm tra cây định kì và xử lí cỏ dại cho rừng cây.
+ Cây tre Moso tuổi năm thứ 2 ta tiến hành làm cỏ và cuốc lật đất một lần ở độ sâu 25 - 30cm để tạo điều kiện cho thân ngầm phát triển, tiến hành vào tháng 5 - 6. Bón phân cho cây 2 lần/năm vào tháng 12 - 1 và tháng 7 - 8.
Tháng 12 - 1 lượng bón 0,3kg NPK + 5 - 10kg phân chuồng hoai mục/gốc. Tháng 7 - 8 bón 300 - 400kg NPK/ha.
+ Cây tre Moso năm tuổi thứ 3 bón phân định kỳ 2 lần/năm. Tháng 12 - 1 lượng bón 500 - 600 kg NPK + 2000 - 3000kg phân chuồng hoai mục/ha. Tháng 7 - 8 bón 500 - 600kg NPK/ha.
+ Cây từ 4 - 5 năm tuổi trở đi, lúc này cây đã trưởng thành ta phát dọn thực bì, bón phân định kỳ 2 lần/năm. Tháng 12 - 1 lượng bón 600 - 700 kg NPK + 4000 - 5000kg phân chuồng hoai mục/ha. Tháng 7 - 8 bón 600 - 700kg NPK/ha.
RỪNG CÂY TRÚC ĐẠI (TRE MOSO)
- Tỉa cây: theo kinh nghiệm, măng thân khí sinh trong năm đầu mới trồng chỉ nên giữ lại một lượng nhỏ, từ năm thứ 2 chọn những mầm măng xa gốc mẹ và to khỏe giữ lại 1 - 2 chồi để tạo cây mẹ mới, còn lại các cây khác nên tỉa bỏ. Quy tắc cần tuân theo là: giữ xa đào gần (đào măng), giữ khỏe đào yếu, giữ thưa đào dày. Duy trì được quy tắc này thì rừng trúc mau to, năng suất cao.
Chú ý nếu phát hiện thân ngầm mọc chồi lên mặt đất thì lập tức phải vùi xuống hoặc bồi thêm đất lấp kín, nếu không cây sẽ sinh trưởng chậm. Nếu có sâu cuốn lá, sâu ăn măng phải kịp thời phun thuốc phòng trừ.
Chặt tỉa và thu hoạch măng cây Trúc Đại (tre Moso):
Tùy theo mục đích trồng (lấy măng hay lấy thân là chính) mà chặt tỉa cây để lại mật độ cho phù hợp. Mặt khác, phải chú ý đến nguyên tắc đã nói ở trên về quy tắc chặt tỉa. Cây 2 - 3 tuổi có sức phát triển mạnh nhất và có vai trò nuôi dưỡng thế hệ sau quan trọng nhất cần giữ lại nuôi dưỡng. Cây 6 - 7 tuổi là cây già nên chặt đi để giữ lại mật độ hợp lí. Những cây sâu bệnh, cụt ngọn không có giá trị sử dụng nên loại bỏ. Việc chặt tỉa hàng năm nên tiến hành vào mùa cây nghỉ (mùa đông) là tốt nhất.
Lấy măng hợp lí là biện pháp quan trọng nâng cao sản lượng và kích thước cây. Cần lấy hết măng nhỏ ở đầu vụ và cuối vụ, một phần măng to giữa vụ. Loại bỏ hết măng điếc, chọn nuôi măng mập nhất giữa vụ để đảm bảo về kích thước cây các thế hệ sau.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
